Vrijdag 31 januari 2003 – Vrijende zaagbekken
In de zoete binnenwateren van ons land kom je ’s winters twee soorten zaagbekken tegen: de grote zaagbek en het nonnetje. Met de meer op zout water georiënteerde middelste zaagbek behoren ze tot de mooiste eendensoorten, duikeenden, de mannetjes zijn echt een genot om naar te kijken. Vooral de grote zaagbekken zijn onstuimige vogels, drukteschoppers, ze broeden in Scandinavië en Noord-Europa, de nonnetjes zijn nog noordelijker georiënteerd. Hun naam zaagbekken danken ze aan hun ’tandjes’ op de snijranden waarmee ze vis kunnen vasthouden. Alle drie de soorten hebben een haak aan hun snavel, op de foto’s goed te zien.
Een man nonnetje (Mergellus albellus, male), zou ‘ie zelf weten hoe mooi hij is?
Op deze zonnige maar koude winterdag zaten er een tiental nonnetjes op de Starrevaart en acht (vijf mannen) grote zaagbekken bij het oude gemaal langs de Vierheemskinderenweg in Hazerswoude. Op de Starrevaart zwommen ook nog eens een tiental brilduikers, en die mannetjes zijn ook al zo mooi kleurgegeven. Kortom, het was genieten geblazen.
Een paartje nonnetjes (Mergellus albellus)
De zaagbekken en de brilduikers hebben ook een opvallend baltsgedrag. De mannetjes gooien hun kop in de nek, strekken die en gooien hun hele nek vervolgens vol overgave naar voren. Een koddig gezicht. Maar vandaag waren het vooral de vrouwtjes zaagbekken die de aandacht trokken. Vrouwtjes nonnetjes zwommen met opvallende, en voor hun partner ongetwijfeld bevallige, bewegingen achter de mannetjes aan, die op deze bekoringen geen antwoord gaven, althans niet dat ik gezien heb. Een vrouwtje grote zaagbek ging minutenlang volledig plat op het water bij haar man liggen, maar ook deze vond de tijd niet rijp en vloog zelfs weg.
En dit zijn grote zaagbekken (Margus merganser)
In de polders foerageerden vandaag tal van kramsvogels. Deze lijsterachtigen heb ik deze winter slechts sporadisch gezien, vandaag liepen er tientallen, bij elkaar honderden, in de Oostbroekpolder, De Wilck, de Geerpolder, eigenlijk overal, ineens waren ze er weer. Waar zouden ze de afgelopen weken gezeten hebben?
Kramsvogel (Turdus pilarus) in De Wilck
Vanmorgen rond 11 uur vlogen er uit de Wilckplas steeds kleine groepjes kleine zwanen op, om in de polders gras te gaan (vr)eten. Een stuk of dertig. Ik was aan de late kant, waarschijnlijk hebben er daar meer overnacht. Geteld: Westbroekpolder 7, Drooggemaakte Grote Polder 29 (28+1), Polder Nieuw Groenendijk 18.
Nog een man nonnetje.
Vrouwtje grote zaagbek en…
…haar partner.
Bereidwillig gaat ze, minutenlang, plat op het water liggen…
…manlief kijkt alles even aan…
…om haar vervolgens de rug toe te keren.