Dinsdag 1 april 2003 – De natuur is altijd verrassend
Als je naar de Efteling gaat, of naar de bioscoop, weet je ongeveer wat je kan verwachten. Als je ’s morgens de natuur instapt, weet je absoluut niet wat je te wachten staat gebeuren. Een enkele maal gebeurt er iets heel spannends zoals de ontdekking van de kleine alk, vaak is het genieten geblazen zonder dat zich iets spectaculairs voordoet, maar meestal kom ik thuis met een notitieboekje vol aantekeningen.
Vandaag ging dat over de dodaars. Toen ik het Prielenbos inging, had ik er geen idee van dat mijn dag in het teken van dodaarzen zou komen te staan. Wandelend door het bosje – dat een grote schoonmaakbeurt heeft gehad en nu lijkt op een aangelegd park; over een poosje zal alles wel weer wat verwilderd zijn zoals het hier hoort – hoorde ik al snel de baltsroep van deze kleinste futensoort, het lijkt op een hoog paardengehinnik, het wordt ook vergeleken met de roep van een koekoekswijfje. In elk geval vind ik het een aangenaam geluid.
De dodaarzen zaten in het plasje voor de kijkhut. Het zicht vanuit die hut op het plasje in het Prielenbos is beperkt, ook al is er veel (riet) gesnoeid. Een paar keer zag ik de dodaarzen, mooi in zomerkleed, van foto’s maken was door de begroeiing geen sprake. Dat lukte wel vanuit de Amaliahut, daar scharrelden ook twee dodaarzen langs de rietkant, deze lieten zich niet horen, hoewel ze doorlopend bij elkaar waren, ze zaten kennelijk nog in de verkennende verkeringsfase.
Dodaarzen (Tachybaptus ruficollis) in broedkleed bij de Amaliahut in het Spookverlaat. De lichte vlek aan de snavelbasis valt sterk op, volgens vogelboeken is het geel, mij leek met meer op heel licht fluorescerend groen.
Hieronder nog wat foto’s van de dodaarzen. Na de verschijning van een roofpiet boven de plas, schoten ze het riet in, de een verschool zich helemaal tussen de rietstengels, de ander bleef er doodstil voor liggen. Daronder nog een fotootje van deze grappige duikfuut.
Verder waren in het Prielenbos de gebruikelijke vogels actief, grote bonte spechten waren nadrukkelijk aanwezig. Hun broedboom van de afgelopen twee jaar is half omgewaaid, ‘k ben benieuwd of ze er weer in gaan broeden. Verder schrok ik me rot van een grote hond die ineens luid blaffend achter me stond, ‘k kreeg woorden met zijn baas die wel wist dat honden aangelijnd moeten zijn, zeker in het broedseizoen, maar daar had hij allemaal niets mee te maken want zijn lieve viervoeter bleef altijd trouw op het pad lopen. Toen hij ook nog eens zei dat hij de (grote) borden ‘honden aan de lijn’ niet had opgemerkt omdat hij niet kon lezen, was ik intussen zo kwaad (op lieden die zich boven algemeen aanvaarde regels verheffen) dat ik opmerkte dat mij dat niets verbaasde omdat hij er erg dom uitzag, later had ik wat spijt van die opmerking maar die vent haalde het bloed ook onder mijn nagels vandaan.
Na het Prielenbos naar het Bedelaarsbos, wat een mooie namen allemaal! Het is een fraai door struiken omzoomd fietspad in de polders en het boomkweekgebied tussen Alphen a/d Rijn en Boskoop, er is een flink stuk plas-dras gezet en dat trekt tal van vogels aan, ook enkele honderden grutto’s zo had ik gehoord. Ik had echter pech, er waren wel wat grutto’s in de buurt maar die landden niet omdat een auto en een ander onduidelijk rijtuig steeds langs het plasje reden. Vandaar naar het Spookverlaat gegaan, waar in het Amaliaplasje behalve de dodaarzen nog 85 grutto’s zaten (20 IJslandse), 7 kemphanen en 5 tureluurs. Daarna begonnen de eerste spatjes te vallen, het gezegende einde van een langdurige droge periode met prachtig weer.
Velduil (Asio flammeus) in het Balijbos.
Maandagavond nog een keer bij de velduilen in het Balijbos wezen kijken. Al om 5 uur, dat was veel te vroeg want er werd nog volop gewerkt. Desondanks zag ik in de verte op een omgevallen boomstronk in het weiland een velduil van het zonnetje zitten genieten. Om 6 uur werden de motoren van graafmachines en tractors uitgezet, om kwart over 6 verdwenen de laatste grondwerkers en na een kwartiertje stilte namen om half 7 de velduilen bezit van het gebied. In elk geval waren er drie tegelijkertijd in de lucht, wellicht zaten er in totaal vier zoals in de afgelopen dagen. Een uurtje staan genieten van deze prachtige vogels die tijdens hun jacht op muizen de meest onverwachte capriolen met hun grote vleugels uithalen. Verder zaten hier o.a. grutto’s, kieviten, kemphanen, buizerds, graspiepers en liet een veldleeuwerik zich horen.