Auteur
Bart Hageraats (red.)

Uitgever
KNNV Uitgeverij 2010 i.s.m. Boom Uitgevers
400 pagina’s, 17 x 24 cm
zwart-wit illustraties en drie kleurenkaternen
ISBN 978 90 5011 340 3
€ 29,95

Onderwerpen o.m.:
Inleiding in animal studies
Dierenopnamen in vroege commerciële cinema
Bij de beesten af, film Bert Haanstra
De valkerij
Vogels in schilderkunst 17e en 18e eeuw
Afbeeldingen en vogels kijken 19e en 20e eeuw
Geschiedenis van de bioakoestiek (diergeluiden)
Wetenschappelijke illustraties
Avonturen op het land, film Ed van der Elsken
Sensatie in natuurfilms
Ratten en muizen in animatiefilms en laboratoria
Nederlandse natuurfilms
Spiegelingen tussen wetenschap en kunst 

Sprong uit de moraal?

Het menselijk denken over en het omgaan met de natuur is in de loop der eeuwen drastisch veranderd, net zoals onze kijk op álle dingen sterk is gewijzigd. Zelfs nog in de Verlichting (zeventiende eeuw)
noemde de filosoof Descartes dieren ‘machines’, ze daarmee tot willoze slachtoffers van de mens verklarend.

Hoewel er ook nu nog talloze wreedheden tegenover dieren worden begaan en de mens zijn natuurlijke omgeving met grote regelmaat tot een natuurloos milieu omploegt, is het denken geheel anders
geworden. Het respect voor de natuur, voor dieren, is in de afgelopen perioden gegroeid.

In de academische wereld zijn er zelfs heel recent nieuwe richtingen ontstaan, ‘animal studies’ (dieren) en ‘human-animal studies’ (menselijke dieren), waarmee wordt bevestigd dat de grens tussen mens en dier dichter bij elkaar komt te liggen.

Dat was in het verre verleden anders. Vanuit de oudheid heeft de mens een superioriteitsgevoel over dieren gehad, waarbij ook de Bijbel een meestal dieronvriendelijke rol speelde, of althans door de
mens als zodanig werd geïnterpreteerd. Hoe deze opvattingen in de loop der eeuwen veranderden, wordt in dit boek in grote lijnen geschetst.

De nadruk in het boek ligt op de vraag hoe mensen in de laatste eeuwen naar dieren keken, niet in de eerste plaats in de natuur zelf (wat een grote groep mensen betreft is dat vooral een recente
ontwikkeling), maar vooral in de kunst, op schilderijen en in films. Met name wordt uitgebreid ingegaan op de toenemende rol van dieren in films. Verder bevat dit interessante boek veel bronvermeldingen,
ook van websites.

AdG, 23 februari 2010