110124 Man fuut geeft seksuele voorlichting


Futen240111.JPG
De balts van een futenpaar (Podiceps cristatus, Great Crested Grebe) is indrukwekkend.

De balts van de fuut is een zeer spectaculair (voorjaars)verschijnsel.
En het leuke is dat iedereen dat te zien kan krijgen:
zoek een paartje futen op en ga rustig zitten kijken. Dat deed ik vanmorgen ook.
Waarbij ik danig verrast werd, ik kon mijn ogen nauwelijks geloven.

Ik zag een paartje futen bezig met nestbouw, het was in Zoeterwoude.
Al snel doken ze naar beneden, kwamen met plantenresten naar boven
en baltsten met de borsten soms tegen elkaar, de halzen en snavels gestrekt,
hun met natte humus omkranste koppen bewogen zich in staccato heen en weer.

Dit voorspel duurde niet heel lang, de vrouw ging al spoedig plat op het nest liggen
waarmee ze toonde dat ze bereid was om te paren. De man zwom wat rond het nest,
liet nu en dan een geluidje horen maar bleef in het water. Nog niet op temperatuur?

De vrouw vond dat maar niets, pakte nu en dan een stengel van het nest,
slingerde die in haar snavel in de rondte, trilde met haar lichaam en ging weer liggen.
Dit herhaalde zich een aantal keer. Totdat ze het zat werd en het water ingleed.

Futen240111B.JPG

Futen240111C.JPG
Beide vogels slepen nestmateriaal aan.

Het verschil tussen een man en een vrouw fuut is vrijwel niet te zien,
dat kan je meestal pas ontdekken bij de paring. Soms denk ik wel eens
dat een man fuut wat groter is en ook dat hij fellere kleuren heeft.

De vogel die op het nest lag was nog niet in prachtkleed en iets groter
dan de vogel die al wel mooie zomerkleuren had maar niet wilde paren.
Ik dacht dan ook dat het baltsspel wel voorbij zou zijn
maar tot mijn grote verrassing ging de ‘man’ nu plat op het nest liggen,
kwam de ‘vrouw’ in hoog tempo aangezwommen en paarden ze!

Het koppel had me dus de hele tijd voor de gek gehouden.
Het was de man die zich op het nest voordeed als een vrouw,
daarmee zijn (onervaren?) wijfje kennelijk voordeed wat ze moest doen.
Hoe valt dit gedrag anders te verklaren? Ik had zoiets nog nooit gezien.
Of komt het (bij futen) meer voor dat een man zich als vrouw gedraagt?
Hebben lezers wel eens dergelijke staaltjes van seksuele voorlichting waargenomen?

Futen240111K.JPG
Vrij naar Willeke: Wel vrijen maar niet naar het stadhuis.
De ‘vrouw’ ligt gereed om te paren, de ‘man’ maakt geen aanstalten. Geen paring dus.

Futen240111L.jpg
Vanaf het nest wordt een verleidingstrucje getoond door het aanbieden van een plantengeschenk.

Futen240111P.JPG
Maar dan komt de Grote Metamorfose: de ‘man’ heeft zich voorgedaan als vrouw
terwijl de ‘vrouw’ blijkbaar liefdeslessen van haar partner gekregen had!
Zodra de echte vrouw is gaan liggen komt de echte man toesnellen en volgt de paring.
(First: female seems ready for the copulation, but it was the male on the nest!
After his sex education the ‘real’ female crept on the nestplants and the male did his duty.)

***
Tuinvogeltelling

Zaterdagmorgen vanaf half 10 een half uur door voor- en achterraam geteld.
In die tijd niet veel variatie, maar de mussen waren volop aan het eten.
Huismus 43, ringmus 18, merel 2, houtduif 2, Turkse tortel 5, spreeuw 4 en vink 3.
Op deze pagina van Vogelbescherming en SOVON zijn alle telresultaten te vinden.

Huis-Ringmussen220111.jpg
Aan de zaadautomaten in onze tuin zitten veel huismussen (Passer domesticus, House Sparrow,
at the left) en in de voortuin ringmussen (Passer montanus, Eurasian Tree Sparrow).