De Wilck, Benthuizen, gistermorgen vroeg. Een tureluurpaar (Tringa totanus, Redshanks with 4 chickens)
loopt voorzichtig rond met vier piepkleine kuikens, een dag of drie, vier oud. Een kauw wordt verjaagd.
Alles gaat goed totdat de jongen langs de slootkant komen en worden aangevallen door een meerkoet.
Het was een man, want lang wit kopschild. Verdedigde hij een (voor mij onzichtbaar) gezin?
In elk geval had hij één tureluurtje gedood/verdronken voordat de ouders konden reageren en de koet verjoegen.
De man bleef nog een kwartier vlak bij het dode kuikentje staan. Toen ging het leven weer verder.
In de natuur draait vrijwel alles om leven en dood. Voortplanting, eten en gegeten worden.
Je raakt eraan gewend, heb het zelf vanaf mijn jeugd in de Alblasserwaard beleefd.
En begrepen. Al zal je er met je verstand nooit bij kunnen als er ‘nodeloos’ wordt gedood.
Dat geldt zeker voor mensen. Maar ook als een meerkoet een tureluurkuiken afmaakt.
Het ganzendrama in Poelgeest leverde tal van reacties op, vooral van verbazing.
Zelfs (beroeps)deskundigen – voor zover ze zoiets al eens gezien hadden – hadden geen verklaring.
Eerste vraag is natuurlijk: Waarom zwommen die pullen alleen? Waar waren de ouders?
Waren het verstoten kuikens? Waren de ouders verjaagd? Vragen, vragen, vragen.
Mij viel op dat er in Poelgeest enkele tientallen paren canadese ganzen waren, vaak met kuikens.
In een betrekkelijk klein gebied. Overbevolking levert altijd dodelijke twisten op.
Een lezer stuurde me een foto uit Poelgeest van canadezen die meerkoeten op hun nest aanvielen.
Een ander had net als ik maar dan ’s avonds, gezien dat jonge Canadezen door de lucht werden geslingerd.
Heeft het doden iets te maken van het doorgeven van de eigen genen, vroegen enkelen zich af,
zoals van zoogdieren bekend is? Leeuwen die de welpen van hun voorganger doden?
Of worden ‘domweg’ verdwaalde, alleen gelaten kuikens gedood als ze in de buurt komen?
Wat te denken van dit verhaal? "Aan de Reeuwijkse plassen komen bij ons regelmatig (vrij tamme) ganzen voorbij.
Ieder jaar hebben we een stelletje (boerengans en grauwe gans) met jongen. Deze ganzen zijn zeer zorgzaam.
Onlangs sloot zich een andere boerengans met drie zeer kleine jongen aan bij de groep
en toen begon een vergelijkbaar schouwspel. De jongen van het andere stel begonnen onmiddellijk in de kleintjes te pikken
waarna de moeder (tot mijn verbazing) mee begon te doen en de kleintjes door de lucht begon te slingeren
en onder water te duwen. Toen het complete stel gisteren weer langskwam waren de drie kleintjes verdwenen."
Een Zuid-Afrikaanse lezer schreef me: "Dikwyls gehoord en zelf ook gezien dat een (by ons genaamd) kolgans,
Egyptian Goose, verschillende andere soorten eenden, en ook ander soortige kuikens, aanvalt en dood.
Spesifiek by een iets betere ontwikkeling, grote woonhuizen, genoeg water en eten ook,
maar die Egyptiese ganzen dulden geen andere watervogels in hun omgeving.
Bewoners probeerden daar iets aan te doen maar hadden al gouw de vogelklub op hun nek."
Ook bij ons hebben nijlganzen een slechte naam en zijn er veel voorbeelden bekend
van nijlganzen die andere vogels doden. Maar dit dan: op de Benthuizer Plas zag ik tien dagen geleden
een jong nijlganzengezin waartoe een jonge Canadese gans behoorde! Geadopteerd? Ganzenei in nest?
(Alopochen aegyptiaca, Egyptian Gees with chicken of Branta canadensis, Greater Canada Goose.)
Nog een reactie: "Als je ze ziet in al hun schattigheid dan zou je bijna vergeten dat er in hun kopjes
een dinosaurusbrein schuil gaat. Bij een onderzoek naar kleine mantelmeeuwen op Texel werd iets vreselijks ontdekt.
Er werden enkele meeuwen met GPS op pad gestuurd om foerageergebieden te lokaliseren.
Zo werd uitgevonden dat beide ouders voedsel zoeken voor de jongen. Mannen hangen en masse achter vissersboten
terwijl vrouwen het wad en de weilanden afzoeken. In het weekend wordt niet gevist en is er een voedseltekort.
Dan doen zich op Texel veel kindermoorden voor waarbij ouders de jongen van hun buren opvoeren aan hun eigen jongen."
Het doden van jongen lijkt een normaal patroon in de natuur te zijn. Maar hoe verhoudt zich dat met andere voorbeelden?
"Aan de Drecht zagen we elk jaar eendenkuikens, steeds minder, allemaal verorberd, door reigers, kraaien, ratten?
Onlangs werd een nest van dertien echter, samen met de ouders, bewaakt door twee witte ganzen,
die geweldig kabaal maakten wanneer iemand in de buurt kwam. Prachtig om te zien."
Aan de ene kant zien we voorbeelden dat verwanten en andere jonge vogels worden gedood.
Aan de andere kant worden bijvoorbeeld ganzen- of eendencrèches gevormd en kruipt alles bij elkaar.
Al die tegenstrijdigheden maken al deze natuurverschijnselen nog onverklaarbaarder.
Ongetwijfeld zullen we nog veel van dit soort gebeurtenissen meemaken. Dé waarheid of dé waarheden kennen we niet.
