Vroeger kleurden natte graslanden en het veenweidegebied in Het Groene Hart rood van de wilde kievitsbloemen.
Na de Tweede-Wereldoorlog was het met deze fraaie bloem snel afgelopen door plukken en productieverhoging,
waarbij zwaar werd bemest, de waterstanden werden verlaagd en snel groeiende grassoorten werden gebruikt.
De plant stierf bijna uit, alleen in Overijssel handhaafde zich een flinke populatie met in Holland en Utrecht
hier en daar kleine vindplaatsen. Door natuurherstel is er in Holland intussen weer een forse groeiplaats hersteld.

Deze gegevens kan je allemaal in boeken en op internet vinden, want de (wilde) kievitsbloem heeft een hele geschiedenis.
Zo las ik dat het nog steeds niet zeker is of het van oorsprong wel een Europese plant is. Vóór 1880 werd hij nooit vermeld!
Andere bronnen berichten dat de plant uit Afghanistan komt en pas rond 1575 naar Europa is gekomen.
Het geslacht Fritillaria, uit de familie van de lelie, telt circa 85 soorten, alle winterharde bolgewassen zoals de kievitsbloem.

Omdat de (grote) zaden van kievitsbloemen via het water verspreid worden, komen ze uitsluitend op oevers voor.
Een zaadje heeft acht jaar nodig om volwassen te worden, maar kan dan ook wel veertig jaar oud worden.
De naam kievitsbloem zou zijn ontstaan omdat de gesloten bloem (een beetje) op een kievitsei lijkt
en omdat ze bloeien in dezelfde periode dat de kieviten (in april) volop gaan broeden.
De kievitsbloem is één van de weinige bloemen die niet naar de zon (en de insecten) kijkt maar zijn kop laat hangen.

Na de sterke teruggang was de kievitsbloem één van de eerste soorten die in ons land officieel werden beschermd.
In 1964 kwam hij in Overijssel op de rode lijst, in 1973 in heel ons land. In België is de plant uitgestorven.
Als (verwilderde) stinsenplanten zijn ze vaak nog, zelfs in flinke aantallen, op landgoederen of hofsteden te vinden.
Vanmorgen heb ik in Alphen aan den Rijn een stuk of twaalf kievitsbloemen gefotografeerd. Volgens mijn tipgever
komen langs dat watertje van oudsher kievitsbloemen voor en zijn op de foto’s dus échte wilde kievitsbloemen te zien!

Het bloemdek is meestal purperachtig met lichte vlekken, maar soms zijn kievitsbloemen helemaal wit.

Ik vond kievitsbloemen altijd zo mooi dat ik diverse malen heb geprobeerd ze in onze tuin te laten bloeien.
Maar het is een ‘kritische’ soort, het is me nooit gelukt. Met veel zorg zijn ze hier en daar als stinsenplant geslaagd.