| Lezen in het duin
Nagenieten van de Gouden Eeuw
Auteurs Uitgave |
Wat een plezier is het lezen van dit boek voor een jongen van de duinen als ik! Precies het gebied dat ik in mijn jeugd veelvuldig doorkruiste, waar mijn liefde voor de natuur is ontstaan, wordt beschreven. Grofweg het duingebied tussen Haarlem en Noordwijk, met de omliggende geestgronden en landgoederen.
In het eerste deel wordt uitgelegd hoe je de verschillende sporen van de menselijke bewoning en het gebruik door de bewoners kunt ‘lezen’, en welke gevolgen dit voor de natuur heeft gehad. Die ontwikkelingen zijn zeker niet altijd negatief geweest. Zo heeft de rijkdom van de Gouden Eeuw ervoor gezorgd dat de duingebieden vrij bleven van intensief gebruik, omdat de rijken hier hun buitenplaatsen vestigden. Om wat te jagen te hebben, moest het niet te druk zijn en werd de natuur in stand gehouden. Later is deze beschermingsrol overgenomen door de waterwinning. Bovendien wilden al die hoge heren ook wat bijzonders aan hun omgeving toevoegen, waardoor uit oogpunt van biodiversiteit waardevolle landschapsparken ontstonden (bijvoorbeeld het landgoed Woestduin). Niet alle menselijke ingrepen waren zo positief. Er is veel duingebied verloren gegaan aan de opkomende bollenteelt. Veel zandgrond werd vergraven om elders huizen te kunnen bouwen. Toen de natuurlijke zoetwatervoorraden uit de duinen op waren, heeft enige tijd het inlaten van rivierwater in de duinen een bemestende en daardoor negatieve invloed gehad. Tegenwoordig wordt dit rivierwater gezuiverd voordat het in de duinen geïnfiltreerd wordt. Het boek laat op prachtige wijze zien dat ondanks en soms ook dankzij al die menselijke ingrepen het duingebied een bijzonder waardevol en mooi gebied is. In het tweede deel maken we op papier een tiental wandelingen door het gebied. Ik heb die wandelingen of delen daarvan in het echt al vele malen gedaan. Het is verrassend hoeveel nieuwe kennis ik over ‘mijn’ gebied heb opgedaan. Plaatsen waar ik voorheen gedachteloos aan voorbij ging, hebben een nieuwe betekenis gekregen, omdat ik nu weet welke geschiedenis eraan vastzit. Ik weet bijna zeker dat iedereen die het duingebied van de Amsterdamse Waterleidingduinen en de omgeving daarvan wel eens doorkruist, op dezelfde aangename manier door dit boek zal worden getroffen. ‘Lezen in het duin’ is erg mooi vormgegeven, met veel foto’s en andere illustraties. De heldere verteltrant met veel interessante wetenswaardigheden maken het lezen van dit boek tot een plezierig en leerzaam tijdverdrijf. Ronald Klingers, 25 maart 2013 |
