Auteurs
Luc Hoogenstein, Ger Meesters en
Jip Louwe Kooijmans

Illustraties
Elwin van der Kolk

Uitgave
KNNV Uitgeverij, 2017
324 pagina’s, 11 x 17 cm
ISBN 97 890 5011 5810
€ 15,95

Het eerste criterium waaraan een zakgids moet voldoen, is dat hij in je jaszak past. Welnu, dat is geen enkel probleem. De gids begint met de topografie van een vogel. In dit geval geen aardrijkskunde, maar drie afbeeldingen van een vogel met daaraan gekoppeld verwijzingsstreepjes die naar een vakterm leiden. Zo zie je dat een zijkruinstreep echt iets anders is dan een kruinstreep. Soms is die kennis handig als je bijvoorbeeld zangertjes op naam wil brengen.

Na het voorwoord wordt uitleg gegeven over de betekenis van termen die bij elke vogelsoort gebruikt worden. Het is heel handig dat bij de beschrijving van elke soort een QR-code is opgenomen die verwijst naar de online vogelgids van Vogelbescherming. Hier vind je nog meer informatie en kun je het geluid beluisteren. Lastig lijkt me dat als je de vogel alleen maar hoort en niet ziet.

Vervolgens krijgen driehonderd vogels een bladzijde per soort en worden behandeld volgens een vast patroon: voorkomen, kleurenbalkje met trefkans gedurende de maanden van het jaar, herkenning, gedrag, geluid, habitat en kijktip.

De kijktips zijn niet altijd volledig. Bij de brandgans, rotgans en kolgans wordt met geen woord gerept over de Delta, terwijl daar ’s winters toch duizenden ganzen verblijven. Aangezien het een vogelgids voor Nederland en België is, vind ik dat België er in de tips maar bekaaid vanaf komt. Het was misschien beter geweest om verspreidingskaartjes op te nemen.

Ook de informatie over status is niet altijd even correct. De fitis wordt een uiterst schaarse broedvogel genoemd (1 – 50 paar). Waarschijnlijk moet dit een uiterst talrijke broedvogel zijn (> 150.000 paar).

De illustraties zijn zeer de moeite waard. Elke vogelsoort is nauwkeurig afgebeeld. Als een soort verenkleedvariaties kent, zijn die ook opgenomen. Volgens de traditie van de aloude Petterson’s Vogelgids word je door verwijzingsstreepjes geattendeerd op de specifieke kenmerken van elke soort. Dat werkt goed in het veld.

De gids geeft een prima overzicht van de driehonderd algemeenste vogels in Nederland en België. Als vogelaar mocht ik willen dat ik die allemaal al gezien had. Hazelhoen en ruigpootuil zijn nog wenssoorten van mij. De gids is ook heel actueel, want zelfs een nieuwkomer als de zwarte ibis is opgenomen. Aan het eind vind je nog een kort overzicht van zeldzaamheden die je in Nederland en België kan aantreffen.