* Topper, Aythya maril, Greater Scaup, Fuligule milouinan, Bergente *
In tegenstelling tot de gelijkende kuifeend broeden toppers (toppereenden) niet in ons land.
Ze overwinteren hier wel, vaak in grote aantallen langs de kust, soms op een groot binnenwater.
Zoals dit vrouwtje topper in winterkleed gisteren op de Zevenhuizerplas in Rotterdam.
Ze kunnen ’s winters op kuifeenden lijken. Maar een topper heeft nooit een (aanzet tot) een kuif,
heeft opvallend veel wit rond de snavel, een ‘kol’ (kuifeenden weinig wit) en een zwarte snavelpunt (nagel).
Kuifeenden hebben een brede zwarte snavelpunt achter een lichte band op de grijsblauwe snavel.
Bovendien is de rug van een topper veel lichter met een fijne tekening. Mannetjes hebben een grijze rug.

* Aalscholver, Phalacrocorax carbo, Great Cormorant, Grand cormoran, Kormoran *
Aalscholvers zitten al lang en breed te broeden. Ze kunnen twee legsels hebben, tot in juni. Vanmorgen.

* Blauwe reiger, Ardea cinerea, Heron, Héron cendré, Graureiher *
De blauwe reigers zijn iets later en zijn druk bezig (op rustperiodes na…) met de nestbouw. Vandaag.

* Slechtvalk, Falco peregrinus, Peregrine Falcon, Faucon pèlerin, Wanderfalke *
Als een slechtvalk over de polders scheert, gaan alle vogels in paniek op de wieken.
Dit is een vogel die vorig jaar uit het ei is gekropen: bruin van boven en gestreept van onder. Dinsdag.

* Roodborsttapuit, Saxicola rubicola, European Stonechat, Tarier pâtre, Schwarzkehlchen *
Een roodborsttapuit op zijn geliefde uitkijkpost: boven in een struik of een boom.
Ze beginnen deze maand al te broeden, zeker nu de temperaturen gaan oplopen. Foto vorige week.

* Witte kwikstaart, Motacilla alba, White Wagtail, Bergeronnette grise, Bachstelze *
De witte kwikstaart is een zeer algemene broedvogel, die vanaf april twee keer broedt. Gisteren.

* Grote Canadese gans, Branta canadensis, Greater Canada Goose, Bernache du Canada, Kanadagans *
Een grote Canadese gans met een ‘steekvleugel’, ook ‘Angel Wing’ genoemd. Gevolg van verkeerde voeding.
Deze zieke vogels kunnen niet meer vliegen en kunnen moeilijk ontkomen aan roofdieren.

Regelmatig zie ik ganzen, soms ook eenden, met ‘kapotte’ hangende vleugels en uitstekende veerschachten.
Dit is te wijten aan voedseldeficiëntie bij jonge vogels. Bij watervogels die (te) veel eiwit in hun voedsel krijgen,
kunnen de slagpennen (de grote veren) te snel gaan groeien. Voor de nog niet ontwikkelde spieren, pezen en gewrichten
van de jonge vogels is dit gewicht een te grote belasting en hierdoor draaien de vleugeluiteinden naar buiten.

Deze blijvende misvorming komt doordat mensen de watervogels voeren met brood; daarin zitten veel eiwitten.
’s Winters is dat niet zo erg maar tijdens de voortplantings- en kuikentijd kan dit rampzalige gevolgen hebben.
Bovendien raken vogels met brood snel overvoed en gaan niet meer op zoek naar insecten, algen of groenvoer.
Hierdoor ontstaat een tekort aan vitaminen en mineralen. Ook kan erfelijkheid een rol spelen.

Ook bij vogels die tijdens de broedperiode met zaden e.d. bij fotohutten voor de camera’s worden gelokt,
doet zich mogelijk het verschijnsel voor dat ze door verzadiging geen gezonde insecten e.d. meer gaan zoeken.
Zeker bij roofvogels die prooien krijgen aangeboden, vermindert de lust om zelf nog op voedseljacht te gaan.
Ik hoorde een hutverhuurder op de radio vertellen dat het uitgebreid voeren een grote aantrekkingskracht heeft.
De vogels weten precies waar ze makkelijk aan eten kunnen komen en worden op die manier lui gemaakt.
De nadelige gevolgen hiervan zullen niet zo zichtbaar zijn als bij een steekvleugel, maar het verdient attentie.

 
* Mannetje/vrouwtje *

Zo nu en dan krijg ik de vraag waarom wordt gesproken over mannetje en vrouwtje vogel
en niet over man en vrouw. Zo is het altijd geweest en ik kan/wil daar weinig aan veranderen.
Ik heb de vraag voorgelegd aan de Taaladviesdienst Onze Taal. Antwoord: “De waarom-vraag
is in taal altijd lastig te beantwoorden. Het is in elk geval al minstens sinds de zestiende eeuw zo
dat man en vrouw met name voor mensen worden gebruikt en de verkleinvormen voor dieren:
mannetje (vroeger ook menneke, mannekin en manneke) en vrouwtje en wijfje (wyfuekins).
Waarschijnlijk is de behoefte om een onderscheid te maken tussen mens en dier diepgeworteld.”

 
***
Recensie
De mooiste fotolocaties van België
50 fotoplekken die je gezien moet hebben

Bart Heirweg, 2021, ISBN 978 94 64 072914, € 34,95
Een erg leerzaam boek over natuurfotografie met honderden tips en honderden prachtige foto’s.
Klik hier voor een uitgebreide bespreking.