Auteur
Harvey van Diek

Illustraties
Elwin van der Kolk

Uitgave
KNNV Uitgeverij 2021
192 pagina’s, 15 x 22 cm, harde omslag
ISBN 978 90 5011 821 7
€ 29,95

Bij het samenstellen van ‘Vogels vergelijken’ zal Harvey van Diek zich diverse malen achter de oren hebben gekrabd: moet deze vogel er wel of niet in en welke vogels moet ik met elkaar vergelijken. Ik heb me dat ook afgevraagd bij het bekijken van deze veldgids.

Dat bijvoorbeeld bijeneters en hoppen, zeldzame broedvogels bij ons, er niet in staan valt te begrijpen. Ook al omdat die makkelijk herkenbaar zijn. Maar eveneens uiterst schaarse broedvogels en doortrekkers als rode en zwarte wouw worden wel vermeld. Ook afbeeldingen van de onmiskenbare zwarte specht, maar niet van de eveneens duidelijk herkenbare blauwborst met jongen die op juveniele roodborsten lijken. Zo zijn er wel meer niet altijd te rechtvaardigen keuzes gemaakt.

De gids gaat echter vooral over de vergelijking van algemeen voorkomende soorten die op elkaar lijken. De onvolprezen ANWB Vogelgids bijvoorbeeld doet dat ook, maar met veel meer soorten waardoor voor beginnende en licht gevorderde vogelaars de hoeveelheid informatie nogal verwarrend kan zijn. Tweehonderd soorten in ‘Vogels vergelijken’ is overzichtelijk en mede daardoor juist erg handig voor de groeiende groep aankomende vogelaars.

Ook bij de te vergelijken soorten heeft Van Diek lastige keuzes moeten maken. Ransuil versus velduil, zwartkop en matkop, tureluur en zwarte ruiter in winterkleed, allemaal logisch, zoals de meeste vergelijkingen. Bij enkele heel lastige soorten als bosrietzanger en kleine karekiet hadden meer onderscheidende kenmerken vermeld kunnen/moeten worden, want nu valt de vergelijking te summier uit waardoor niet-geroutineerde vogelliefhebbers nog niet goed weten welke vogel het is.

Deze opmerking kun je ook plaatsen bij andere soorten, zoals de wintergasten bonte strandloper (wel vermeld) versus de krombekstrandloper (niet benoemd). Of het verschil tussen (jonge) waterral, waterhoen en porseleinhoen. Dat zijn enkele valkuilen waarin ik in het veld veel vogelaars heb zien vallen.

Goed, het is een veldgids (makkelijk mee te nemen) dus de ruimte is beperkt en iedereen heeft zo zijn eigen voorkeuren. Los van mijn opmerkingen is ‘Vogels vergelijken’ ontegenzeggelijk een geschikte veldgids om je kennis van ‘moeilijke’ soorten op te krikken.

Meestal krijgen fotograaf of illustrator maar één regeltje in een recensie. In dit geval extra lange regels, want de gerenommeerde natuurschilder Elwin van der Kolk geeft met zijn vele honderden natuurgetrouwe illustraties dit boek extra glans. Sterker nog, het hele boek is opgebouwd rond zijn schilderijtjes.