Redactie
Anne Krediet, Theodoor Heijerman
en Rick Buesink

Uitgave
Jeugdbondsuitgeverij 2022
17 x 24 cm, 238 pagina’s
ISBN 978 90 5107 067 5
€ 15

Een voorbeeldpagina uit het boek

Uit Wikipedia: ‘Geleedpotigen (Arthropoda) zijn een stam van koudbloedige, ongewervelde dieren met een uitwendig skelet, een gesegmenteerd lichaam en meerdelige (gelede) poten. Tot de geleedpotigen behoren bekende groepen zoals de insecten, spinachtigen, duizendpotigen en kreeftachtigen. De geleedpotigen vormen met 80% van alle bekende soorten verreweg de grootste stam van het dierenrijk. Ze komen voor in alle leefomgevingen op aarde en vertonen een grote vormenrijkdom.’

Maak van zo’n enorm uitgebreide groep maar eens een hanteerbare tabel om de diverse diertjes te determineren tot op het niveau van de orden en (sub)families! Niet tot op soortniveau, dat is met 22.000 soorten alleen al in ons land onmogelijk. De drie redactieleden en vele medeauteurs hebben jarenlang gewerkt aan deze herkenningssleutels. Het is het eerste boek in dertig jaar met determinatietabellen om de orde en de familie van geleedpotigen te kunnen bepalen.

Uiteraard is zo’n globale gids niet bedoeld voor specialisten, maar juist voor diegenen die een algemene interesse hebben in geleedpotigen en die heel blij zullen zijn met een overzicht waarin je alle families kunt vinden. Het maakt het opzoekwerk een stuk eenvoudiger. Ik ga van mezelf uit. Heb niet meer dan basiskennis van insecten. Als ik dan een ‘vreemde’ soort zie, en ook Obsidentify geen hint geeft, moet je gaan bladeren in allerlei gespecialiseerde uitgaven over soorten. Dat schiet niet op. In het Geleedpotigenboek staan alle orden/families bij elkaar.

De classificatie is gebaseerd op het actuele Nederlands Soortenregister. In een stroomschema worden de diverse orden weergegeven. Ik had het wat hanteerbaarder gevonden als daar niet alleen de Latijnse namen bij hadden gestaan maar ook de Nederlandse. Datzelfde geldt voor de sleutels van de ruim zestig orden. Voor veel beginners en lichtgevorderde insectenliefhebbers klinken Nederlandse namen iets vertrouwder en als je toch al een vaak idee hebt, kun je gerichter zoeken.

Per orde is er een inleiding met gegevens over de diversiteit (aantal soorten), over de herkenning, over verwisseling met andere taxa en over de ecologie (voorkomen), plus een royale tekening van de bouw en de namen van alle (onder)delen van de betreffende diertjes. In de uitgebreide begrippenlijst worden de gehanteerde termen nog eens toegelicht.

De lezer wordt via korte beschrijvingen, met tal van illustraties van karakteristieke kenmerken, naar de families geleid, met een illustratieve foto van de soort als voorbeeld. In totaal ruim zevenhonderd foto’s en meer dan vijfhonderd tekeningen! Uitgebreide instructies worden gegeven over het vangen en bewaren van geleedpotigen, waarbij de ethische vraag over het doden van dieren niet wordt vermeden.

Het moet een monnikenwerk geweest zijn om dit boek samen te stellen met zoveel handzame informatie over vrijwel alle kleine kruipende en vliegende diertjes in ons land. Met steeds voortschrijdend inzicht is zo’n determinatiegids nooit helemaal af. De Jeugdbondsuitgeverij overweegt dan ook om elk jaar een bijgewerkte herdruk uit te geven. Dat klinkt als vrolijk gezoem in de oren van de vele insectenliefhebbers, beginners en gevorderden, die deze superhandige gids als onmisbare bagage in hun (rug)zak mee het veld in willen nemen of thuis met de veldfoto’s op het computerscherm gaan determineren. Dit zijn determinatiewerken waar je echt gelukkig van wordt, ook door de schappelijke prijs.