Auteur
Ewald Gerhardt

Foto’s en illustraties
Ewald Gerhardt e.a.

Vertaling
drs. Peter Heukels

Uitgave
Kosmos, 17e herziene druk 2022
736 pagina’s, 10 x 19 x 3,2 (dikte) cm
ISBN 978 90 4392 566 2
€ 37,50

Oorspronkelijke titel
Der grosse BLV Pilzführer für unterwegs

Dat ‘De grote paddenstoelengids voor onderweg’ bijzonder populair is, blijkt wel uit het feit dat onlangs de zeventiende (herziene) druk is verschenen! In 1999 verscheen het boek van dr. Ewald Gerhardt voor het eerst (in het Duits), mijn eerste exemplaar dateert uit 2006 en vertoont flink wat gebruikssporen.

Intussen is de kennis over paddenstoelen sterk uitgebreid en is er ook veel veranderd. Volgens de interessante website van de Nederlandse Mycologische Vereniging (ook met hotspots waar je welke zwammen kunt vinden en met nieuw ontdekte soorten) zijn die veranderingen vooral het gevolg van klimaatverandering en de voortdurende stikstofdepositie.

In ons land komen meer dan vierduizend paddenstoelen voor. Een flink deel daarvan is alleen met een microscoop en gespecialiseerde boeken en artikelen op naam te brengen. In De grote paddenstoelengids voor onderweg staan duizend soorten beschreven en afgebeeld en worden nog eens tweehonderd soorten kort vermeld.

Ten opzichte van mijn oude exemplaar telt het boek zestien pagina’s meer (duidelijker leesbaar register en uitleg bij de microscopische kenmerken) maar is toch dunner door gebruik van iets lichter papier. Het blijft echter nog wel een pil van 737 gram.

De foto’s zijn heel duidelijk, de meeste zijn van de befaamde auteur zelf. De teksten zijn kernachtig, geven de belangrijkste kenmerken weer, evenals waar de soorten voorkomen, met welke andere paddenstoelen ze verward kunnen worden en eventueel nog andere opmerkingen. Ook zijn er symbolen met typische kenmerken van de lamellen, de steel (dik of dun), de kleur van de sporen, of ze eetbaar zijn en of ze bedreigd zijn of niet.

Hoewel bij de diverse edities staat ‘herzien’ of ‘geheel herzien’, heb ik niet kunnen ontdekken wat die herzieningen inhouden. Mogelijk heel kleine aanpassingen. Er zijn geen foto’s gewijzigd, verwijderd of toegevoegd. Hetzelfde geldt voor de soortbeschrijvingen.

Voorbeeld. In 2007 ontdekte ik in Zoetermeer een van de eerste groeiplaatsen van de kroontjesknotszwam in ons land. In mijn gids uit 2006 staat bij Artomyces pyxidatus overigens als Nederlandse naam nog Vertakt kroonknotsje. En ook: niet in Nederland. Dat was destijds zo. Maar in de editie 2022 staat nog precies hetzelfde, inclusief de schrijffout in ‘Nderland’, terwijl de soort nu in ons land als ‘vrij algemeen’ wordt beschouwd.

‘De grote paddenstoelengids voor onderweg’ is een prima en behoorlijk compleet determinatieboek voor paddenstoelen (slijmzwammen ontbreken) en niet voor niets een bestseller. Maar het wordt wel tijd om de teksten te actualiseren en de gids aan te vullen met opvallende in ons land ontdekte soorten.