Auteurs
Robert Kwak en Jip Louwe Kooijmans

Illustraties
Elwin van der Kolk e.a.

Uitgave
KNNV Uitgeverij 2021
680 pag’s, 22 x 28 cm, harde omslag
ISBN 978 90 5011 799 9
€ 74,95

Er is geen land met zoveel verschillende landschappen als Nederland. Dit brengt een zeer gevarieerde vogelbevolking met zich mee. Maar de van oudsher zo grote verscheidenheid wordt steeds eenvormiger. Overal zie je schoenendozen op bedrijfsterreinen langs steeds meer snelwegen staan. Maakt niet uit in welk landschap. Intensieve veeteelt eist zijn tol voor de biodiversiteit. Veel vogelsoorten staan onder druk of zijn al verdwenen. Maar er is herstel mogelijk! Met dat doel is dit boek samengesteld.

De schrijvers onderscheiden in Nederland eenenzeventig landschappen die zij ‘domein’ noemen. Niet alleen een bepaald natuur- of agrarisch gebied is een domein, maar ook een dorp of een nieuwbouwwijk. Elk domein kent zijn specifieke soorten. Voor de aanwezigheid van de vogels die bij een domein horen, is een zekere basiskwaliteit nodig. Onder basiskwaliteit verstaan we de juiste omstandigheden die nodig zijn voor het voorkomen van algemene soorten.

Maar er zijn de zogenaamde ‘drukfactoren’ d.w.z. door mensen veroorzaakte omstandigheden die een ongunstig effect hebben op de vogelaantallen en natuurkwaliteit. Op de gele bladzijden zijn links de problemen beschreven en rechts de oplossingen en goede voorbeelden. Met deze kennis vooraf leest de schematisch opgezette tekst gemakkelijk. Bovendien is er een leeswijzer opgenomen.

De oudere lezers van Vogeldagboek kunnen zich misschien nog de plaatjes van Luuk Tinbergen herinneren, waarmee hij inzichtelijk maakte welke vogels bijvoorbeeld de binnenduinrand of de naaldbossen bevolken. Het aantal afbeeldingen van een soort op één illustratie geeft de aantallen van die soort in dat specifieke biotoop aan. Van dezelfde techniek is in dit boek gebruikt gemaakt om duidelijk te maken welke soorten broed- en wintervogels schaars of algemeen zijn. Dat werkt erg goed. Je hebt heel snel een overzicht van de vogelbevolking in het beschreven domein.

Voor de feitelijke gegevens is geput uit de in 2018 uitgekomen ‘Vogelatlas van Nederland’ van Sovon. Je vindt veel informatie voor behoud, herstel en duurzaam beheer van de domeinen. De gemiddelde vogelliefhebber verrijkt met dit boek zijn kennis, maar eigenlijk is het verplichte kost voor beheerders en beleidsbepalers. Als ze de inhoud ter harte nemen kan het Nederlandse landschap en dus de vogelbevolking er alleen maar op vooruitgaan.