Auteur
Dik van der Meulen

Uitgave
Noordboek Natuur 2022
392 pagina’s, 15 x 22,5 cm
ISBN 978 90 5615 780 7
€ 24,90

Iedere echte natuurliefhebber weet wat de huidige stand van de natuur in ons land is, hoe er over onze natuur gedacht wordt en welke ontwikkelingen er gaande zijn. Maar hoe zijn we op dit punt beland? Het heden laat zich slechts begrijpen uit het verleden, en dat geldt ook voor de vraag hoe wij tegen onze natuur aankijken.

Dat beeld wisselt met de jaren. Het is goed om zich te realiseren, dat onze huidige blik slechts een tijdopname is; onze ideeën over de natuur en hoe dit te behouden of zelfs te versterken, zullen over tien of twintig jaar vast weer anders zijn.

Dit alles ga je pas goed in perspectief zien door een boek als ‘Het bedwongen bos’. Dit is een heruitgave van het werk dat in 2009 is verschenen. Van der Meulen heeft de tekst geactualiseerd en er een hoofdstuk over de meest recente natuurgeschiedenis (de voor onze natuur donkere periode sinds Rutte I: herinnert u zich Henk Bleker nog?) aan toegevoegd.

Na een hoofdstuk over de periode waarin de mens nog geen speciale gedachten had over de natuur, omdat hij er zelf nog onderdeel van uitmaakte en zijn invloed op de natuur nog niet zo ver reikte (‘Van jager tot stadsmens’), laat Van der Meulen de nieuwe tijd beginnen bij de teloorgang van het laatste restje oerbos van Nederland, de kap van het Beekbergerwoud in 1869. Zo’n dertig jaar later werd het eerste natuurmonument van ons land, het Naardermeer, aangekocht.

Alle belangrijke ontwikkelingen sinds die tijd worden in dit boek behandeld. Zo komen onder andere de natuurpioniers Heimans en Thijsse aan bod, de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie, de ANWB, het verdwijnen van De Beer, en de pogingen om wat van de oude luister te herstellen (de Oostvaarderplassen, het begrip rewilding en het laten (her-) meanderen van beken).

Al lezende wordt een patroon zichtbaar in ons denken over de natuur. Van der Meulen lost de schat aan informatie af met eigen belevenissen om de natuurgeschiedenis te achterhalen, wat het boek verlevendigt.

‘Het bedwongen bos’ heeft een uitgebreide literatuurlijst en lijst met voetnoten. Deze aanvullingen bieden een goed overzicht van de behandelde materie. Voor eenieder die meer wil weten over de geschiedenis van de natuurbeleving en -beweging in ons land beveel ik dit boek van harte aan.