Sjaak Schilperoort, de stuwende kracht achter de Vogelplas Starrevaart
en de grootleverancier voor de rubriek Vogelgeluiden in Vogeldagboek,
is eind vorig jaar naar Costa Rica geweest, een toplocatie voor natuurliefhebbers.
Vandaag vertelt hij over zijn spectaculairste belevenissen, geïllustreerd met vogelfoto’s.
In een tweede aflevering komen andere diersoorten aan bod. Foto’s en tekst Sjaak Schilperoort©
Tweekleurige miervogel (Gymnopithys bicolor, Bicolored Antbird)
Vlekborstmiervogel (Hylophylax naevioides, Spotted Antbird)
Meest bijzondere ervaring in Costa Rica was het primaire regenwoud, en in het bijzonder de antbirds die daar leven.
Deze miervogels zijn afhankelijk van het voorkomen van army ants. Dat zijn een soort roofmieren die geen nest hebben
maar af en toe in zwermen op rooftocht gaan. Ze zijn niet zo groot, maar snel en met héél veel.
Als een rollend tapijt schuimen ze de bodem af. Allerlei insecten, reptielen en andere bewoners van de vloer
van het regenwoud slaan bij zo’n aanval op de vlucht. De antbirds foerageren niet op de ants zelf, die zijn veel te zuur,
maar op de vluchtende beesten. Het was een belevenis om bij Arenal Observatory Lodge zo’n aanval
van army ants mee te maken. Daar waren ook antbirds. Op de geluidsopname hoor je ze roepen.
Roofmieren, Army ants
De bomen in het regenwoud kunnen hoog worden. De begroeiing kent meerdere lagen.
Beneden op de bodem is niet zoveel licht meer over, zelfs midden op de dag.
Fotograferen is een uitdaging, zeker als je zoals ik geflitste foto’s niet mooi vindt.
De Bicolored Antbirds heb ik met een kwart seconde belichting moeten nemen.
Braulio Carillo
Op de foto boven zie je het primaire oerwoud bij Braulio Carillo. Dit illustreert (voor zover dat op een plaatje gaat)
hoe ongelooflijk dichtbegroeid zo’n oerwoud is. Je kunt ongeveer tien meter ver of hoog kijken.
Zangvogels zoeken is heel spannend want er komen in dit soort bossen zo’n driehonderd soorten voor.
Eenmaal ben ik van het pad afgeweken, om wat zangertjes dichterbij te krijgen. Ik ontdekte vervolgens een briluil.
Maar ik wist niet meer hoe ik was gelopen… Ik was verdwaald in een gebied zo groot als de provincie Utrecht.
De paniek nam snel toe. Na koortsachtig zoeken vond ik tot mijn grote opluchting het pad terug.
Briluil of maskeruil (Pulsatrix perspicillata, Spectacled Owl)
De grote tinamoe (Tinamus major, Great tinamou) laat zich zelden zien.
Een andere specialiteit van het regenwoud is de Great Tinamou, een van de oudste vogelsoorten.
Meestal hoor je deze vogels in de avondschemering roepen, bij uitzondering zie je ze overdag lopen.
In het laagland-regenwoud bij La Selva had ik het geluk dat er een ons pad kruiste en vlak langs kwam.
Spectaculair zijn de kolibries. Ik heb bijna dertig soorten gezien. Als je ze dichtbij hebt zijn ze vaak schitterend.
De veren zijn iriserend, een beetje zoals olievlekken op het water. In de schaduw zijn de vogels vrijwel zwart,
maar als het licht er goed opvalt komen alle kleuren van de regenboog tevoorschijn.
Het is niet altijd gemakkelijk om ze goed te zien. Ze zijn erg klein, het lijf is vaak maar enkele centimeters lang,
en ze vliegen als wespen zo snel. Maar veel lodges hebben feeders waar kolibries honingwater kunnen drinken.
Dan blijkt dat ze best vertrouwelijk kunnen zijn. Je kunt ze vaak op minder dan een halve meter afstand bekijken.
