Er huist nog steeds een grote groep kleine zwanen in de omgeving. Althans, ze overnachten op de Starrevaart, zo had ik gehoord, en vliegen weg naar het noorden. Dat klopt dan prima met mijn waarneming, want ik zag er de laatste tijd geen een meer in mijn 'territorium', vermoedelijk foerageren ze ergens ten noorden en/of ten oosten van Leiden. Vanmorgen vroeg op stap en inderdaad, op de Starrevaart hadden 196 (183 adulte en 13 juveniele) kleine zwanen overnacht. Een paar zaten op het ijs, de meeste dobberden op de plas. Zo tussen kwart voor 8 en half 9 vertrokken ze in groepen, en zoals me was verteld, bijna allemaal naar het noorden.

Het was trouwens een prachtig schouwspel in de opkomende zon. Eerst laat een groep zwanen zich met de wind afdrijven, dan draaien ze zich om en kiezen ze, net als vliegtuigen, tegen de wind in het luchtruim. Zodra ze hoogte hebben, keren ze weer om, om met de wind in de rug snelheid te vermeerderen. Ditmaal moesten ze dan boven de plas nog een keer draaien omdat ze naar het noorden wilden, van die prachtige witte vogels met hun aangename geluiden, echt waar, je moet dat eens gaan bekijken (wekker om 6 uur!). Al zullen ze nu ongetwijfeld binnen enkele dagen naar Siberië vertrekken.


Parende brilduikers (Bucephala clangula) op de Starrevaart. Minuten voor de feitelijke paring, ligt het vrouwtje uitdagend plat op het water.


Zwanen vliegen uit, grutto's vliegen in. Vorige week een paar pioniers, nu arriveren ze massaal, op het ijs stonden vanmorgen 510 grutto's. Ook veel kieviten en wulpen (die vertrokken al toen ik rond 7 uur aankwam) hadden er overnacht, evenals 6 lepelaars en de vroege kluut. Het aantal smienten op de plas is niet te tellen, in het lage strijklicht vanmorgen vroeg viel bij een flink aantal smienten de groene zweem rond hun ogen weer op. Verder o.m. 7 rosse stekelstaarten, 3 vrouw en 1 man nonnetje en 2 man en 5 vrouw brilduiker. Nog even bij de kleine alk wezen kijken, precies twee weken geleden zag ik hem voor het eerst en het vogeltje schijnt het in Zoetermeer nog prima naar z'n zin te hebben.


Het mannetje pijlstaart (Anas acuta) is een van de mooiste eendensoorten.

In de winter vormen slapende ransuilen overdag groepen op beschutte plekken, de bekende roestplaatsen. In het gebied waar ik meestal actief ben, tussen Starrevaart en Spookverlaat, is een handvol van die roestplaatsen, althans waar ik van weet. Ik noemde al eens het Prielenbos, waar ze overigens al wekenlang niet zijn gezien, met vermelding van andere roestplaatsen wordt nóg voorzichtiger omgegaan om verstoring te voorkomen.

Vandaag ben ik, op flinke afstand van de uilen blijvend, naar een van die roestplaatsen gegaan, waar zo'n vijftien uilen overdag van hun nachtrust genieten. De meeste uilen zaten tussen de takken ineengedoken, niet te fotograferen, twee uilen wilden wel op de foto, de een heeft een duidelijk lichter verenpak dan de ander. Net als bij buizerds kunnen de kleden van ransuilen sterke verschillen hebben van licht naar donker.


Roestende ransuilen (Asio otus) op een rustige locatie.