Vogeldagboek©


Donderdag 4 oktober 2007 - Eerste palmmot in Nederland

Het is medio september vorig jaar. De precieze datum is niet bekend:
14 september staat er in haar notities, 17 september staat er in de digitale gegevens van de foto.
In haar tuin aan de Kaagkade in de Zoetermeerse wijk De Leyens ziet Donate den Hertog
een enorm grote vlinder op het vlinderkastje zitten. Ze heeft wat foto's gemaakt en de vlinder in het kastje gezet.
Na een paar dagen beweegt het diertje niet meer. Donate kan zich niet herinneren wat ze ermee heeft gedaan.

In de periode daarna laat ze de foto's aan diverse mensen zien,
maar niemand heeft er een idee van wat voor soort vlinder het kan zijn.
Onlangs komt ze via Vogeldagboek met mij in contact en afgelopen maandag vraagt ze of ik de vlinder thuis kan brengen.
Ook niet, maar met hulp van een aantal deskundigen komen we er snel achter:
dit is een palmmot, Paysandisia archon, uit de familie Castniidae.


Palmmot
De waarschijnlijk eerst waargenomen palmmot (Paysandisia archon - Palm borer) in ons land.
De oranje achtervleugels kan je door de voorvleugels zien doorschemeren.
Foto gemaakt in september 2006 in Zoetermeer, ©Donate den Hertog.


Voor zover (bij instanties) bekend is dit de eerste waarneming van deze Zuid-Amerikaanse palmmot in ons land.
Het van oorsprong in het midden van Zuid-Amerika voorkomende insect is een enorme mot (nachtvlinder)
met een spanwijdte van maar liefst zo'n 9 ŕ 11 centimeter! Het is geen dagvlinder maar een nachtvlinder die overdag vliegt.

Zoals zijn naam palmmot al zegt, is de waardplant van de Paysandisia archon de palmboom.
Sinds de mot in het midden van de jaren negentig via transporten uit Zuid-Amerika in Europa (Frankrijk) terecht is gekomen,
heeft hij zich snel verspreid naar vooral Spanje en ook Italië waar de larven grote schade aan palmbomen hebben aangericht.

De European and Mediterranean Plant Protection Organization (EPPO) heeft de palmmot dan ook op de Action List geplaatst.
Voor zover bekend komen de larven van deze nachtvlinder alleen maar voor op palmbomen.
En zolang die nog niet langs de Noordzeekust staan, hoeven wij er niet veel van te vrezen.
Lees ook: Palmmot, een nachtvlinder


Roodborsttapuit041007
Man roodborsttapuit (Saxicola rubicola - European Stonechat; male) vanmorgen tijdens een schaars zonnig moment.

Vanmorgen was ik in 's-Gravenzande, ten zuiden van Den Haag.
Langs de flinterdunne strook duinen trokken vele honderden vogels. Heel veel vinken en spreeuwen,
ook tal van graspiepers, lijsterachtigen (koperwieken) en andere soorten.

(Tussen haakjes: Dat belooft wat voor zaterdagmorgen tijdens de Euro Birdwatch 2007.
Ga eens een kijkje nemen op een telpost, hier zijn alle deelnemers te vinden.
Zoetermeer heeft er de stadsvogeldag aan gekoppeld, van 10 tot 14 uur in het Buytenpark.
Opper-vogelaar Nico de Haan komt een praatje maken, ook zijn er activiteiten voor kinderen.)

In de plas-drasgebiedjes aan de binnenkant van de duinen, De Banken genoemd,
verbleven telkens groepjes vogels, maar de meeste trokken snel verder.
Ik zag er o.a. 12 kleine strandlopers (groepjes van 9 en 3), 8 (5 en 3) bonte strandlopers,
1 krombekstrandloper, 1 lepelaar, 5 tapuiten en 3 roodborsttapuiten.

Veel aandacht voor al dit moois had ik echter niet, want er zat ook een klapekster!
Met die fraaie vogel ben ik een paar uur 'in de weer' geweest voor foto's.
Maar het weer werkte niet echt mee: harde wind waardoor digiscopen erg lastig was,
en slechts nu en dan een glimpje van de zon voor het zo broodnodige licht.
Van de pakweg vijftig foto's kwamen er maar een paar nét door de selectie.


Klapekster041007

Klapekster (Lanius excubitor - Great Grey Shrike) vanmorgen bij De Banken in 's-Gravenzande.
Op de foto's in zijn karakteristieke houding: bovenin een struik speurend naar insecten en muizen.


Klapekster041007E

*****
Recensie: Vogels op hun best; De mooiste vogelreportages uit De Telegraaf