Vogeldagboek©


Dinsdag 22 juli 2008 - Leewieken is dierenmishandeling

Het is nog steeds een raadsel waarom minister Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
haar streekgenoot Oostveen (ze woonden en wonen vlak bij elkaar) 'bij wijze van uitzondering'
ontheffing heeft verleend voor het houden van zwanendriften. Hij heeft ca. vijfhonderd zwanenparen rondzwemmen.

Tien jaar geleden was daarop een verbod ingesteld, mede op advies van de Raad voor Dierenaangelegenheden,
een onafhankelijk adviesorgaan. Vorig jaar vroeg de minister opnieuw om advies (waarom eigenlijk?) en de reactie van de RDA was:

"De Raad voor Dierenaangelegenheden handhaaft zijn bezwaar tegen het voor productie houden van knobbelzwanen
in de vorm van een 'zwanendrift'. Het leewieken (of ingrepen met een vergelijkbaar effect zoals kortwieken,
het plaatsen van bandjes of gewichten aan vleugels etc.) hindert de dieren ernstig
in het uitvoeren van hun natuurlijke vlucht- en trekgedrag.
De Raad blijft van mening dat deze ingrepen vanuit het oogpunt van dierenwelzijn onacceptabel zijn."

Bruineglazenmaker220708A
Vandaag op libellenjacht geweest in het Spookverlaat. Bruine glazenmakers (Aeshna grandis - Brown Hawker; male)
zijn libellen die zelden gaan zitten en erg lastig te fotograferen zijn. Dit is een man.


Zwanendrifthouder Piet Oostveen uit Nieuwerbrug is, aldus een interview in AD Het Groene Hart,
verbolgen over alle kritiek op zijn werkwijze. "Als de jongen een week tot twee weken oud zijn,
knip ik met een nagelschaartje het puntje van het uiteinde van één vleugel. Wat ze daarvan voelen?
Dat kun je niet exact zeggen, maar ik vermoed dat het niet veel anders is dan een mug die prikt.
Als ik de vogels neerzet, gaan ze tenminste gewoon door met eten."
In hetzelfde vraaggesprek kondigt hij aan dat zijn drie zoons het bedrijf willen gaan voortzetten.

Overigens is er intussen een tweede vergunning afgegeven (in Benschop) waarbij zwanen geleewiekt worden
en is een derde aanvraag, incl. de handel in vlees en dons, in behandeling.
En hoewel Oostveen het leewieken afdoet alsof het niet veel voorstelt,
zal ieder weldenkend mens het met de Raad voor Dierenaangelegenheden eens zijn dat deze methodes uit de tijd zijn.

Gewoneoeverlibel220708A
Een jong mannetje gewone oeverlibel (Orthetrum cancellatum - Black-tailed Skimmer; male subadult)
waarbij het jeugdgeel aan het plaatsmaken is voor het adultblauw.


Ruud Sterk is dierenarts (in ruste) en nog steeds nauw betrokken bij het wel en wee van dieren,
o.m. als voorzitter van Stichting Natuurvrienden Capelle a/d IJssel.
Hij schreef me vanmorgen gedetailleerd wat er bij het leewieken gebeurt.

"Ik herinner mij nog heel goed dat ik in mijn eerste studiejaar Diergeneeskunde het vak 'Animal Handling' kreeg.
Hierin leerde je hoe je moest omgaan met dieren, bijv. dat je een paard van voren moet benaderen,
een koe van achteren, hoe je een big moet vangen of een schaap op zijn gat moest zetten. Heel leuk en erg nuttig.

Maar helaas ook hoe je van een kippenkuiken de snavelpunt moest afbranden, van haankuikentjes de sporen moest afbranden
en ook hoe je kuikens moest leewieken. Terstond een actiecomité van studenten die dit weigerden en terecht.
Al dat geleuter dat die kleine kuikentjes dat nauwelijks voelen: pure onzin!

Vroegeglazenmaker220708
Vroege glazenmakers (Aeshna isoceles - Green-eyed Hawker; male) hebben hun langste vliegtijd gehad:
zij vliegen van mei tot augustus, bruine glazenmakers van eind mei tot begin oktober,
gewone oeverlibellen van eind april tot begin september. Buiten die periodes worden ze slechts sporadisch gezien.


Leewieken is het amputeren van een deel van de vleugel in het ellebooggewricht,
waardoor er geen slagpennen meer zijn om te kunnen vliegen. Het leewieken van één vleugel is daarvoor afdoende.
Ik weet niet hoe dit bij zwanenjongen gaat. Bij kippenkuikens wordt geleewiekt
door de vleugel over een gloeiende metaaldraad af te branden (dus naast de amputatiepijn ook nog eens een brandwond).

Bovendien is het bij zo'n jong diertje vrijwel nooit mogelijk om precies het gewricht te scheiden,
waardoor vaak het vleugeldeel dwars door het bot wordt afgebrand. Ook bij grotere vogels als zwanen lijkt dit mij heel erg moeilijk,
omdat het ellebooggewricht nu eenmaal een ingewikkeld gewricht is, dat zich niet in een rechte lijn laat amputeren.

Als dit leewieken door amateurs wordt gedaan, wil ik niet eens weten wat daar allemaal mis mee kan gaan,
nog afgezien van de pijn. Kortom: leewieken is dierenmishandeling!
Ook het dons-/verenplukken is verwerpelijk, want pijnlijk en stressvol. Verbieden dus!"


Brandgans kaapt eendenkuikens

In de natuur komen de meest bizarre situaties voor.
Via kranten, tv en vooral internet lees en zie je dat dierengedrag lang niet altijd voorspelbaar is.
Er zijn vaker meldingen over vogels (en andere dieren) die het ouderschap overnemen van andere vogels.

Dit verhaal speelt zich af langs de Rijndijk op de hoek met de Gemeneweg in Hazerswoude.
Bij de woning van mevrouw De Wit-Wille zit een wilde eend te broeden, een brandgans rust in de buurt.
Een vredig tafereeltje, lijkt het. Maar die gans zit er niet voor niets en weet precies wat ze doet:
vorig jaar heeft ze het volgende 'geintje' ook al eens uitgehaald.

Brandgans_wildeeend200408_coll
Wilde eend (Anas platyrhynchos - Mallard) op het nest onder de populier.
De brandgans (Branta leucopsis - Barnacle Goose) staat op wacht.
De foto is op 20 april gemaakt door Leo 't Hooft uit Zuid-Beijerland.
Toen hij later bij zijn schoonmoeder in de tuin de gans met pullen wilde fotograferen,
nam de brandgans een dreigende houding aan die ze pas liet varen toen hij de camera liet zakken.


De brandgans houdt het nest voortdurend in de gaten. (En die wordt weer in de gaten gehouden door mevrouw De Wit...)
Als de eend van het nest gaat, voert ze de bewaking op en moeten zelfs wandelaars en fietsers oppassen
om niet aangevallen te worden. Toen de eieren uitkwamen, werd moeder wilde eend verjaagd.
De brandgans nam de moederrol over en de jonge eendjes accepteerden dat als vanzelfsprekend.
Een curieus verhaal!

Brandgans_wildeeenden250508
Moeder brandgans maakt met 'haar' wilde eendjes een triomfantelijke vaartocht door de sloot. Foto 25 mei.