Biologisch uitgeholde landschappen, steriele maïs- en grasakkers, zieke koeien met opgeblazen uiers die door eenzijdige voeding continu aan de diarree zijn. Verdroogd, vermest en verzuurd grasland waar geen weidevogel meer groot kan worden, ook al door het allesvernietigend vroege maaien.

Albert Beintema is niet iemand die, om kool en geit te sparen, de ondergang van de grutto en andere weidevogels in terughoudende woorden beschrijft.

Hij bereisde de wereld voor onderzoek naar weidevogels, maar ook naar andere water- en moerasvogels. Het leverde hem een grote vogelkennis op. Met enige zelfspot noemt hij zich ‘weidevogeldeskundige’; niemand ontkent dat. Al kan iemand die de natuur van dichtbij volgt, met gezond verstand ook wel zien wat er aan de hand is.

Kritisch is Beintema, die zelf zijn hele leven veldspeurwerk heeft verricht, op al die ‘feilbare’ onderzoeken, vaak met teleurstellend resultaat, vaak afgebroken, met ruzies, vaak stressvol voor vogels, vaak met nauwelijks bruikbare gegevens.

Een Duits onderzoek leverde wel opzienbarend resultaat op: doordat boeren steeds vroeger gingen maaien, kwamen grutto’s steeds vroeger broeden. Dat leverde de vogels niet veel op, behalve in het zeer natte en koude voorjaar van 2013. Boeren moesten noodgedwongen later met hun werkzaamheden beginnen, waardoor weidevogels langer de gelegenheid kregen hun kuikens groot te brengen.

Beintema heeft alle beschikbare kennis over grutto’s op een rij gezet, waardoor een openbarende en onthutsende samenvatting is ontstaan over de teloorgang van onze Weidekoning, de ‘modderige slijkliefhebber’. Het boek bevat tal van interessante wetenswaardigheden, een schat aan informatie over de grutto, en leest lekker weg, zoals alle titels in deze serie.

In enkele optimistische slotregels, bepaald niet (wetenschappelijk) onderbouwd, droomt Beintema van een ommekeer in de ‘idiote landbouwpolitiek’ in ons land, waardoor de grutto behouden kan worden. Er is geen boer die dat gelooft.

AdG, 12 augustus 2015