Zaterdag (15 april) wordt in Vlaanderen een mussenteldag gehouden. Als ik mee had kunnen doen, zou ik het gemiddelde flink kunnen opschroeven. Elke dag foerageren er zo'n twintig à dertig huismussen in onze tuin. Het is een kleine tuin, aan de achterzijde weliswaar beschut, aan de voorkant langs de weg.

Waarom zitten er bij mij zoveel mussen terwijl ze niet direct in de buurt broeden? Uiteraard hoop ik dat ze gebruik zullen gaan maken van mijn twee nieuwe kolonienestkasten, maar ze kunnen niet onder de dakpannen, ook niet in de directe omgeving.


Huismus man (Passer domesticus - House Sparrow; male) gisteren in ons krentenboompje.

Waarom toch bij mij? Het antwoord is eigenlijk simpel: voedsel! Ik heb twee feeders staan, zaadautomaten, en die worden de hele dag geplunderd. Hetzelfde gebeurt bij vogelkennissen ruim honderd meter verderop.

Hoewel je dit geen 'wetenschappelijk' bewijs mag noemen, kan je aannemen dat ze op het zaad afkomen omdat ze elders geen voedsel vinden. Er zijn geen ruige plekjes (genoeg) meer waar deze alleseters zaden vinden, insecten, larven of afval.


Huismus vrouw (Passer domesticus - House Sparrow; female) vanmorgen in de gouden regen.

Ringmus (Passer montanus - Eurasian Tree Sparrow) in de gouden regen.

Met behulp van nestkasten en, als de proeven succesvol verlopen, met speciale dakpannen, kunnen we deze vrolijk kwetterende tuinvogels kunstmatig laten overleven. Bijvoederen zal in verstedelijkte gebieden wel altijd nodig blijven.

Op de pagina huismussen van Vogelbescherming Vlaanderen is alle informatie te vinden over het meedoen aan de Nationale Mussenteldag. Er staat verder info over huismus en ook ringmus, de andere deelnemer aan de telling.

Over de achteruitgang in landelijke en verstedelijkte gebieden staat op de site van VBV een samenvatting van een Engels onderzoek. Daaruit blijkt dat in steden vaak 2e en 3e broedsels mislukken: de pullen verhongeren door gebrek aan insecten. Dat sluit aan bij mijn eerdere opmerking over te weinig ruigtes.


Huismus vrouw (links) en man (Passer domesticus - House Sparrow; female and male).

Andere factoren in een verstedelijkte omgeving zijn de plaatstrouw van huismussen waardoor kolonies snel(ler) van elkaar geïsoleerd raken, de vervuiling, predatie (katten, roofvogels), weinig nestgelegenheid enz. Op het platteland spelen intensivering van de landbouw en het verdwijnen van kleinschalige landschapselementen de negatieve rollen.


*****

Veertjes fuut

Een fuut bood de pul een veertje aan. Waarom, vroeg ik mij af. Er zijn diverse reacties binnengekomen, bedankt daarvoor. Het blijkt dat futen braakballen produceren, met visgraten en insectenresten. Braakballen van jonge futen bevatten veel veren, gevoerd door de adulte vogels, om de graten 'in te pakken' zodat ze het inwendige niet beschadigen.