Auteur Uitgave Vogelserie Deel 1: De rotgans, Barwolt Ebbinge |
De raaf
De mens wikt, de mens beschikt. Willen we van bepaalde diersoorten af? We doden ze. Willen we diersoorten hebben? We zetten ze uit. We tuinieren op onze planeet als onrechtvaardige rentmeesters. De Belgische bioloog en poolvorser Louis Beyens beschrijft in een prachtige biografie over de raaf de eeuwenlange wisselwerking tussen deze uiterst slimme vogel (raven bestaan al drie miljoen jaar) en de mens. En zet vraagtekens bij “de ethiek van een wetgeving die toelaat dat hoogintelligente dieren vernietigd mogen worden”. Op het moment dat Jeanet van Zoelen van Vogelbescherming juichend schreef dat “de reusachtige raaf terug is in Nederland. Mogen we dat zeggen als er weer 125 stelletjes zijn?”, verscheen het boek De raaf in de boeiende Vogelserie van Atlas Contact. Het zit Beyens duidelijk hoog dat wij mensen telkens milieus veranderen en dat we vervolgens de soorten die zich succesvol aanpassen, gaan bestrijden om soorten te beschermen die wij zelf door onze handelingen in het nauw hebben gedreven. “Wie heeft het recht om dit te beslissen? Bepaalt hier de zeldzaamheid de waarde van een leven?” Het is een permanent twistpunt, of het nu gaat over grutto’s, canadaganzen, otters, konikpaarden en noem maar op. Hij stelt wel vast dat er wetenschappelijke argumenten kunnen zijn om in te grijpen in het prooi-predatorecosysteem. Kraaiachtigen zijn intelligent. Van alle vogels hebben slechts twee arasoorten grotere hersenen dan de raaf. Zij overtreffen in mentale prestaties de meeste zoogdieren. Het aantal neuronen (gespecialiseerd in informatieverwerking) van raven is groter dan van veel apensoorten die grotere hersenen hebben. En intelligentie draait nu eenmaal om informatieverwerking. Net als kinderen proberen raven alles uit (leerproces) om vaardigheden te verwerven. Beyens constateert dat ondanks onze kennis over het gedrag van raven (en andere dieren), er nog veel onduidelijk is. Het boek geeft een compleet beeld van raven. Zowel door de geschiedenis heen in relatie tot de mens, als in film, kunst, literatuur, heraldiek. De raaf komt daarbij vooral naar voren als een onheilsbode, hij heeft een slechte naam. Zijn we misschien bang voor deze slimme vogel die wel ‘gevleugelde aap’ wordt genoemd? Of omdat ze een pact kunnen vormen met wolven? Zijn we wellicht jaloers op de eeuwige trouw van ravenpartners? In elk geval is het één van de fascinerendste vogels waarvan we het diepe, krassende, korr korr korr gelukkig weer in Nederland en België kunnen horen. AdG, 26 oktober 2018
|
De raaf
|
|